Căn cứ Khoản 1 Điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân và Nghị định số 65/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân quy định về giảm trừ gia cảnh như sau:
“1. Giảm trừ gia cảnh
… d) Người phụ thuộc bao gồm:
… d.3) Cha đẻ, mẹ đẻ; cha vợ, mẹ vợ (hoặc cha chồng, mẹ chồng); cha dượng, mẹ kế; cha nuôi, mẹ nuôi hợp pháp của người nộp thuế đáp ứng điều kiện tại Điểm đ Khoản 1 Điều này.
… đ) Cá nhân được tính là người phụ thuộc theo hướng dẫn tại các Tiết d.2, d.3, d.4 Điểm d Khoản 1 Điều này phải đáp ứng các điều kiện sau:
đ.1) Đối với người trong độ tuổi lao động phải đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:
đ.1.1) Bị khuyết tật, không có khả năng lao động.
đ.1.2) Không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng.
… g) Hồ sơ chứng minh người phụ thuộc
… g.3) Đối với cha đẻ, mẹ đẻ, cha vợ, mẹ vợ (hoặc cha chồng, mẹ chồng), cha dượng, mẹ kế, cha nuôi hợp pháp, mẹ nuôi hợp pháp hồ sơ chứng minh gồm:
– Bản chụp Chứng minh nhân dân.
– Giấy tờ hợp pháp để xác định mối quan hệ của người phụ thuộc với người nộp thuế như bản chụp Sổ hộ khẩu (nếu có cùng Sổ hộ khẩu), Giấy khai sinh, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Trường hợp trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ chứng minh là người khuyết tật, không có khả năng lao động như bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động, bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động (như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn,..).”
Theo hướng dẫn tại Công văn số 6383/BTC-TCT ngày 18/5/2015 của Bộ Tài chính về việc xác định cá nhân mắc bệnh hiểm nghèo được xét giảm thuế thu nhập cá nhân và Công văn số 3471/TCT-TNCN ngày 4/8/2016 của Tổng cục Thuế về việc hồ sơ xác định người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh.
Từ các căn cứ nêu trên, ví dụ trường hợp cá nhân đăng ký giảm trừ gia cảnh cho bố đẻ trong độ tuổi lao động bị đột quỵ, không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng mà cá nhân đang trực tiếp nuôi dưỡng thì hồ sơ chứng minh là người phụ thuộc được thực hiện theo hướng dẫn tại Tiết g.3 Điểm g Khoản 1 Điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC trong đó bao gồm giấy xác nhận của cơ sở y tế xác nhận người phụ thuộc mắc bệnh hiểm nghèo theo Danh mục bệnh hiểm nghèo hướng dẫn tại Công văn số 6383/BTC-TCT ngày 18/5/2015 của Bộ Tài chính hướng dẫn Điều 5 Nghị định số 65/2013/NĐ-CP ngày 27/6/2013 của Chính phủ, cụ thể danh mục như sau:
| 1. Ung thư | 16. Teo cơ tiến triển | 30. Bệnh Lupus ban đỏ |
| 2. Nhồi máu cơ tim lần đầu | 17. Viêm đa khớp dạng thấp nặng | 31. Ghép cơ quan (ghép tim, ghép gan, ghép thận) |
| 3. Phẫu thuật động mạch vành | 18. Hoại thư do nhiễm liên cầu khuẩn tan huyết | 32. Bệnh lao phổi tiến triển |
| 4. Phẫu thuật thay van tim | 19. Thiếu máu bất sản | 33. Bỏng nặng |
| 5. Phẫu thuật động mạch chủ | 20. liệt hai chi | 34. Bệnh cơ tim |
| 6. Đột quỵ | 21. Mù hai mắt | 35. Bệnh Alzheimer hay sa sút trí tuệ |
| 7. Hôn mê | 22. Mất hai chi | 36. Tăng áp lực động mạch phổi |
| 8. Bệnh xơ cứng rải rác | 23. Mất thính lực | 37. Bệnh rối loạn dẫn truyền thần kinh vận động |
| 9. Bệnh xơ cứng cột bên teo cơ | 24. Mất khả năng phát âm | 38. Chấn thương sọ não nặng |
| 10. Bệnh Parkinson | 25. Thương tật toàn bộ và vĩnh viễn | 39. Bệnh chân voi |
| 11. Viêm màng não do vi khuẩn | 26. Suy thận | 40. Nhiễm HIV do nghề nghiệp |
| 12. Viêm não nặng | 27. Bệnh nang tuỷ thận | 41. Ghép tuỷ |
| 13. U não lành tính | 28. Viêm tuỵ mãn tính tái phát | 42. Bại liệt |
| 14. Loạn dưỡng cơ | 29. Suy gan | |
| 15. Bại hành tuỷ tiến triển |